PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
Procedura obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. Interdyscyplinarne podejście do realizacji procedury „Niebieskie Karty” ma na celu zintensyfikowanie działań wszystkich służb na rzecz poprawy sytuacji osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. Wspólne opracowanie, przy udziale osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, indywidualnego planu pomocy nie będzie doprowadzało do sytuacji, gdy osobą tą zajmowało się odrębnie kilka instytucji, co w konsekwencji niekiedy skutkowało zniechęceniem, biernością i zmęczeniem osoby doznającej przemocy.
WSKAZÓWKA:
art.9 d ust. 1-3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
-
PODJĘCIE JEJ NIE WYMAGA ZGODY OSOBY DOTKNIĘTEJ PRZEMOCĄ W RODZINIE
-
PODJĘCIE INTERWENCJI W ŚRODOWISKU WOBEC RODZINY DOTKNIĘTEJ PRZEMOCĄ ODBYWA SIĘ W OPARCIU O PROCEDURĘ „NIEBIESKIE KARTY”
WSZCZĘCIE PROCEDURY
Procedurę wszczyna się poprzez wypełnienie formularza „NIEBIESKA KARTA – A” przez przedstawiciela jednej z instytucji wymienionych w art. 9d ust. 2 ustawy, który w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, powziął informację o podejrzeniu stosowania przemocy w rodzinie albo w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie. Wypełnienie formularza powinno nastąpić:
-
w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie
-
w przypadku braku takiej możliwości (z uwagi na nieobecność tej osoby, stan jej zdrowia lub ze względu na zagrożenie jej życia lub zdrowia), wypełnienie formularza następuje niezwłocznie po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu z tą osobą lub po ustaniu przyczyny uniemożliwiającej jego wypełnienie
-
w przypadku, gdy nawiązanie kontaktu z tą osobą jest niewykonalne, wówczas wypełnienie przedmiotowego formularza następuje bez udziału tej osoby.
FORMULARZ „NIEBIESKIEJ KARTY – A” WYPEŁNIA:
PRACOWNIK SOCJALNY JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ w miejscu pobytu osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie lub podczas rozmowy w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej,
PRZEDSTAWICIEL GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH podczas rozmowy w siedzibie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
FUNKCJONARIUSZ POLICJI w tracie przeprowadzania interwencji domowej lub podczas rozmowy w siedzibie jednostki Policji,
PRZEDSTAWICIEL OŚWIATY podczas rozmowy w placówce oświatowej lub w miejscu pobytu osoby dotkniętej przemocą w rodzinie
PRACOWNIK OCHRONY ZDROWIA W SYTUACJI:
-
zgłoszenia się pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięty przemocą w rodzinie do izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego, oddziału pomocy doraźnej lub innej placówki opieki zdrowotnej udzielającej pomocy medycznej stacjonarnie;
-
interwencji zespołów ratownictwa medycznego u pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięty przemocą w rodzinie, także w przypadku stwierdzenia zaniedbań w zakresie funkcji rodzicielskich lub opiekuńczych w miejscu realizowania wezwania,
-
specjalistycznego zaopatrzenia lub hospitalizacji pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięty przemocą w rodzinie.
Kolejny krok to przekazanie formularza „NIEBIESKA KARTA -B”, zawierającego pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Czynność ta powinna być połączona z rozmową instruktażową na temat treści i możliwości wykorzystania porad zawartych w formularzu. Istotne znaczenie ma tabela, w której winny być wskazane lokalne placówki udzielające pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.
FORMULARZA „NIEBIESKA KARTA – B” NIE PRZEKAZUJE SIĘ:
OSOBIE, WOBEC KTÓREJ ISTNIEJE PODEJRZENIE, ŻE STOSUJE PRZEMOC W RODZINIE,
DZIECKU, NATOMIAST WAŻNE JEST PRZEPROWADZENIE Z DZIECKIEM ROZMOWY O DALSZYCH CZYNNOŚCIACH W JEGO SPRAWIE.
POWIADOMIENIE ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO
I. KROK
Oryginał wypełnionego formularza „Niebieska Karta – A” przekazuje się niezwłocznie przewodniczącemu Zespołu Interdyscyplinarnego, nie później jednak niż w terminie 7 dni od wszczęcia procedury. Kopia formularza „Niebieska Karta – A” pozostaje u wszczynającego procedurę. Należy więc przyjąć, iż w ciągu 7 dni od wszczęcia procedury przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego powinien mieć możliwość zapoznania się z treścią formularza.
II. KROK
Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia otrzymania formularza „Niebieska Karta – A” przekazuje go członkom zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej
CZYNNOŚCI WYKONYWANE PRZEZ ZESPÓŁ/GRUPĘ ROBOCZĄ W RAMACH PROCEDURY „NIEBIESKIE KARTY”
-
na posiedzenie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej zaprasza się osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przy czym należy podkreślić, iż nie dotyczy to dzieci,
-
niestawiennictwo osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, nie wstrzymuje prac zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej,
-
członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej, w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, dokonują pogłębionej analizy sytuacji rodziny, ustalają indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie w zakresie działania wszystkich podmiotów, realizujących procedurę „Niebieskie Karty” i wypełniają formularz „Niebieska Karta – C”, który stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia,
-
indywidualny plan pomocy obejmuje ogół działań podejmowanych przez osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, oraz podmioty realizujące procedurę „Niebieskie Karty”, w celu poprawy sytuacji życiowej tej osoby oraz jej rodziny,może on ulec zmianie w zależności od potrzeb i sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w szczególności w sytuacji stwierdzenia nowego zdarzenia stosowania przemocy w rodzinie w trakcie działań dokonywanych przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą,
-
przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego wzywa osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej,
-
członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, wypełniają formularz „Niebieska Karta – D”, który stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia,
-
formularze „Niebieska Karta – C” i „Niebieska Karta – D” podpisuje przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego,
-
zespół interdyscyplinarny lub grupa robocza podejmują decyzję, jak będą składane systematyczne wizyty funkcjonariusza Policji, sprawdzające stan bezpieczeństwa osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
wszystkie działania, podejmowane w związku z realizacją procedury „Niebieskie Karty”są dokumentowane. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa dokumenty są przekazywane organom właściwym do prowadzenia postępowania przygotowawczego.
WSKAZÓWKI:
-
JEŻELI OSOBA, WOBEC KTÓREJ ISTNIEJE PODEJRZENIE, ŻE STOSUJE PRZEMOC W RODZINIE NADUŻYWA ALKOHOLU, CZŁONKOWIE ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO LUB GRUPY ROBOCZEJ KIERUJĄ JĄ DO GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
-
JEŻELI ZACHODZI PODEJRZENIE, ŻE OSOBA WOBEC KTÓREJ ISTNIEJE PODEJRZENIE, ŻE STOSUJE PRZEMOC W RODZINIE DOPUŚCIŁA SIĘ PO RAZ KOLEJNY STOSOWANIA PRZEMOCY W TRAKCIE DZIAŁAŃ DOKONYWANYCH PRZEZ ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY LUB GRUPĘ ROBOCZĄ, WYPEŁNIA SIĘ FORMULARZ „NIEBIESKA KARTA – C” W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO UDOKUMENTOWANIA NOWEGO ZDARZENIA
ZASADY PRACY Z OSOBĄ STOSUJĄCĄ PRZEMOC
Rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi i poszanowanie godności tej osoby oraz zapewniających bezpieczeństwo, spotkania z osobami, co do których istnieje podejrzenie, ze są dotknięte przemocą w rodzinie, oraz osobami, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, nie mogą być organizowane w tym samym miejscu i czasie.
DZIECKO W PROCEDURZE „NIEBIESKIE KARTY”
I. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, zwane dalej „działaniami” przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego, a formularz „Niebieska Karta –B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie, z zastrzeżeniem, że nie może nią być osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.
II. Jeżeli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec dziecka, są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 k.k. (w stosunku do dzieci dotyczy to drugiego rodzica, dziadków i pełnoletniego rodzeństwa).
III. Działania z udziałem dziecka, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa,
IV. Dziecka nie zaprasza się na posiedzenie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej.
ZAKOŃCZENIE PROCEDURY
Decyzję o jej zakończeniu podejmuje zespół interdyscyplinarny lub grupa robocza w sytuacji:
-
ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo
-
rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań,
Należy zaznaczyć, że w przypadku ponownego wystąpienia przemocy w rodzinie procedura może zostać rozpoczęta na nowo
ZAKOŃCZENIE PROCEDURY MOŻE NASTĄPIĆ W SYTUACJI ZGODNEGO OŚWIADCZENIA WSZYSTKICH PODMIOTÓW UCZESTNICZĄCYCH W PROCEDURZE O ZAISTNIENIU OKOLICZNOŚCI UZASADNIAJĄCYCH JEJ ZAKOŃCZENIE
